Đến Đài Loan, tôi đã được trải nhiệm như thế nào là có một dấu ấn cá nhân của riêng mình. Dấu ấn cá nhân, theo đúng nghĩa đen, tôi cần có một con dấu mang tên mình khi mở tài khoản ngân hàng.

Ở Đài Loan, trong các giao dịch quan trọng người ta sẽ sử dụng con dấu cá nhân thay vì chữ ký. Con dấu cá nhân được sử dụng khi mở các loại tài khoản tài chính như: bưu điện ngân hàng, tài khoản đầu tư quỹ, thị trường chứng khoán, người phụ trách đăng ký công ty; sử dụng khi đăng ký kết hôn; ký kết các hợp đồng mua nhà, đơn đăng ký công ty… Việc sử dụng con dấu thể hiện tầm quan trọng và uy tín của vấn đề, con dấu là đại diện cho chính cá nhân đó.

Con dấu cá nhân ở Đài Loan được chia thành hai loại: dấu tròn và dấu vuông.

1. Con dấu tròn: dùng cho các giao dịch tài khoản tài chính ngân hàng: mở tài khoản ngân hàng, mở tài khoản đầu tư quỹ, mở tài khoản thị trường chứng khoán, mở tài khoản tài sản lưu động khác nhau. Huy hiệu hình tròn mang ý nghĩa tượng trưng rằng: “Tiền đang lăn, tiền đang lăn”.
2. Con dấu vuông: dùng để lập và ký kết các hợp đồng, mua bán bất động sản, xây dựng nội quy, ra lệnh. Dấu vuông là biểu tượng của cụm từ “Phương phương chính chính”, tượng trưng cho sự ổn định, đáng tin cậy và đảm bảo sự chắc chắn vĩnh viễn không thay đổi.

Con dấu cá nhân ở Đài Loan được khắc như thế nào?

Đây có lẽ là điều khó lý giải nhất trong nhận thức của tôi về con dấu. Ở Việt Nam chỉ các công ty và cơ quan tổ chức mới cần đến con dấu pháp lý, và con dấu đó sau khi hoàn thiện người ta cần phải đăng ký mẫu dấu mà mình tạo ra với cơ quan nhà nước để được công nhận có hiệu lực. Còn con dấu cá nhân ở đây, bạn có thể mang cái tên của mình ra một hàng khắc dấu ở đầu đường và họ sẽ khắc cho bạn một con dấu với giá từ 100 – 150NTD, rồi không cần thêm một bước đăng ký nào khác nữa, bạn có thể mang nó vào ngân hàng lập tức sử dụng, lập tức có hiệu lực, là hiệu lực pháp lý.

Mặc dù có thể hiểu được việc trước kia người ta sử dụng con dấu thay thế cho ký tên vì có một bộ phận lớn người dân không biết chữ, không quen nhận mặt chữ và cũng có những cái tên quá nhiều nét dẫn đến sai sót, nhầm lẫn, nhưng tôi vẫn chưa chấp nhận được sự vận hành thực tế của nó, khi mà bất cứ ai, bất cứ đâu cũng có thể tự khắc được một con dấu có hiệu lực.

---

Bỏ qua việc tôi không hiểu tại sao người ta lại cần một con dấu như thế, và bỏ qua việc hiện nay Đài Loan cũng đang thảo luận về vấn đề có nên loại bỏ con dấu này hay không, thì ngành in khắc ở đây bởi thế cũng cho ra nhiều sản phẩm in khắc tên mang tính kỷ niệm và mang dấu ấn cá nhân, theo nghĩa bóng thường được sử dụng, để người ta tặng biếu nhau làm quà.

Cô bạn người Malay mà tôi quen trước khi về nước đã dành cả một buổi chiều trong xưởng in khắc RIXING tìm chọn mẫu tên và cách ghép phù hợp để làm con dấu tặng cho hơn hai mươi người bạn theo danh sách mà cô ấy đã làm sẵn.

Tại xưởng in khắc, những cái tên, những con chữ phổ biến đều được khắc sẵn thành những con dấu đơn bày ngay ngắn trên kệ theo từng bộ và kích thước khác nhau. Khách hàng có thời gian muốn chính tay mình lấy đúng con dấu, đúng mẫu chữ mà mình mong muốn có thể tỉ mẩn dò tìm từng hàng, từng chữ. Khách hàng không có nhiều thời gian, hoặc có quá nhiều cái tên cần chọn có thể liên hệ trực tiếp nhân viên cửa hàng để được hỗ trợ tìm nhanh hơn, đúng hơn và xử lý khi gặp phải những chữ hiếm.

Một cái tên tiếng Trung thông thường chỉ gồm hai, ba, bốn chữ ghép lại với nhau, người ta chỉ cần đơn giản ghép ba con dấu đơn tương ứng ba chữ thành một hàng ngang là đã có một dấu ấn mang tên mình dưới hình thức đơn giản nhất. Đối với tên tiếng Anh, tiếng Việt thì bạn sẽ cần nhiều dấu đơn hơn thế, khi mà mỗi một con dấu đơn chỉ tương đương với một chữ cái. Kích thước và thiết kế con dấu vì thế cũng trở nên phức tạp hoặc khó nghĩ hơn đôi chút, giá tiền cũng theo đó mà thay đổi.

Bên cạnh đó, trong xưởng cũng có sẵn các dấu mang ký tự số, số La Mã, hình 12 con giáp và một số ký tự đặc biệt để khách hàng có nhiều lựa chọn cho những thiết kế cầu kỳ hơn của mình. Trên bàn trưng bày mẫu ngay cửa vào, xưởng in có bày sẵn một vài mẫu quà tặng, hộp đựng, chân đế con dấu để khách hàng có thể tham khảo và lấy cảm hứng cho thiết kế của chính mình.

Xét trên phương diện quà tặng, và với những chất liệu thông thường để khắc dấu như sắt hoặc gỗ công nghiệp, thì một bộ con dấu cầu kỳ nhiều chi tiết một chút cũng không đến mức quá đắt tiền, lại là sản phẩm được thiết kế riêng mang tính cá nhân, là độc nhất, đủ thể hiện thành ý của người tặng, cũng đủ để người được tặng vui vẻ nhận quà mà không liên tưởng đến giá trị vật chất của món quà.